Àðñåí³é ßöåíþê: “Óêðà¿íà – êðà¿íà ªâðîïè”

ßê óæå ïîâ³äîìëÿëîñÿ, ó Êàíàä³ ç îô³ö³éíèì â³çèòîì ïåðåáóâàâ ì³í³ñòð çàêîðäîííèõ ñïðàâ Óêðà¿íè Àðñåí³é ßöåíþê. ³í ïðèáóâ ñþäè íà çàïðîøåííÿ êàíàäñüêîãî óðÿäó, àëå, íåçâàæàþ÷è íà ù³ëüíèé ãðàô³ê, çíàéøîâ ìîæëèâ³ñòü çóñòð³òèñÿ ç ïðåäñòàâíèêàìè Êàíàäñüêî-Óêðà¿íñüêî¿ Òîðãîâî¿ Ïàëàòè ³ ç óêðà¿íñüêîþ ãðîìàäîþ Òîðîíòî.

Ïîäàºìî êîðîòêèé ïåðåá³ã çóñòð³÷³, çîðãàí³çîâàíî¿ Êîì³òåòîì Óêðà¿íö³â Êàíàäè, ³ää³ë Òîðîíòî, ÿêà â³äáóëàñÿ ó ïðèì³ùåíí³ Óêðà¿íñüêîãî Íàö³îíàëüíîãî Îá’ºäíàííÿ, Ô³ë³ÿ Òîðîíòî.

Íà ïî÷àòêó ãîëîâà ÊÓÊ, ³ää³ë Òîðîíòî Ìàðê³ÿí Øâåöü ïðåäñòàâèâ øàíîâíîãî ãîñòÿ.

Ìîëîäèé, 33-ð³÷íèé ì³í³ñòð çàêîðäîííèõ ñïðàâ ìຠâåëèêèé ïîñëóæíèé ñïèñîê – â³í ïîñ³äàâ â³äïîâ³äàëüí³ ïîñàäè â àêö³îíåðíîìó áàíêó “Àâàëü”, áóâ ì³í³ñòðîì åêîíîì³êè Àâòîíîìíî¿ Ðåñïóáë³êè Êðèì, ïåðøèì çàñòóïíèêîì ³ â. î. ãîëîâè Íàö³îíàëüíîãî Áàíêó Óêðà¿íè, ïåðøèì çàñòóïíèêîì ãóáåðíàòîðà Îäåñüêî¿ îáëàñòè, ì³í³ñòðîì åêîíîì³êè Óêðà¿íè, ïåðøèì çàñòóïíèêîì ãëàâè Ñåêðåòàð³àòó Ïðåçèäåíòà Óêðà¿íè.

Ñâ³é âèñòóï ì³í³ñòð ßöåíþê ðîçïî÷àâ òàêèìè ñëîâàìè:

– Äîðîãà óêðà¿íñüêà ãðîìàäî! Âè äëÿ íàñ â³ä³ãðàºòå íàäçâè÷àéíî âàæëèâó ðîëü. Ãðîìàäà, ÿêà ï³äòðèìóâàëà Óêðà¿íó íå îäèí äåñÿòîê ðîê³â, ìຠîñîáëèâå ì³ñöå â ñåðöÿõ óêðà¿íö³â. ² ìè øàíóºìî òó äîïîìîãó, ÿêó íàäàâàëà íàì Êàíàäà ³ êàíàäñüê³ óêðà¿íö³ ïðîòÿãîì äîñèòü òðèâàëîãî ÷àñó. Õî÷ó çàóâàæèòè, ùî â Óêðà¿í³ íàâðÿä ÷è çâåðøèëèñÿ á óñ³ ò³ äåìîêðàòè÷í³ ïåðåòâîðåííÿ, ÿêáè âîíè íå áóëè ï³äòðèìàí³ êàíàäñüêèìè óêðà¿íöÿìè, òîìó ùî âè ò³ ëþäè, ÿê³ çáåðåãëè âñåðåäèí³ äóæå äàëåêî¿ â³ä Óêðà¿íè Êàíàäè âèñîê³ ö³ííîñò³ Óêðà¿íè ³ óêðà¿íñòâà. ß á õîò³â âàì íèçüêî âêëîíèòèñÿ çà òó ðîáîòó, ÿêó âè ðîáèòå ³ ïðîäîâæóºòå ðîáèòè äëÿ Óêðà¿íè – ñüîãîäí³ íåçàëåæíî¿ êðàñèâî¿ ºâðîïåéñüêî¿ äåðæàâè. Äÿêóþ âàì â³ä ³ìåíè äåðæàâè Óêðà¿íà.

ß äóìàþ, ùî âè äîáðå çíàºòå, ùî â³äáóâàºòüñÿ â Óêðà¿í³. ² ïîâ³ðòå, íåìຠæîäíî¿ ï³äñòàâè ââàæàòè, ùî â Óêðà¿í³ 䳺òüñÿ ùîñü íåäîáðå.  Óêðà¿í³ âñå äîáðå! ² òå, ùî ñüîãîäí³ ó íàñ â³äáóâàºòüñÿ, – öå íàçèâàºòüñÿ äåìîêðàò³ÿ. ² âñ³ ïðîöåñè, ÿê³ ñüîãîäí³ â³äáóâàþòüñÿ â Óêðà¿í³, íîñÿòü âèêëþ÷íî äåìîêðàòè÷íèé õàðàêòåð.

Óêðà¿íà – äóæå ìîëîäà êðà¿íà, ³ â ïëàí³ äåìîêðàò³¿ çîêðåìà. Ìè çàâæäè ùîñü âïåðøå ïðîáóºìî. Ó 2004 ðîö³ ìè ñïðîáóâàëè, ³ äóæå óñï³øíî, îáðàòè äåìîêðàòè÷íîãî óêðà¿íñüêîãî Ïðåçèäåíòà. Ìè öå çðîáèëè ç âàøîþ äîïîìîãîþ òàêîæ. ß äóæå âäÿ÷íèé òèì óêðà¿íöÿì, ÿê³ áðàëè ³ áåðóòü ó÷àñòü ó ñïîñòåðåæåíí³ çà óêðà¿íñüêèì åëåêòîðàëüíèì ïðîöåñîì. Ó 2006 ðîö³ ìè ìàëè íîâ³ âèáîðè äî ïàðëàìåíòó. ² êðà¿íà ïî÷àëà ³ñíóâàòè â àáñîëþòíî íîâ³é êîíñòèòóö³éí³é êîíñòðóêö³¿, êîëè äåðæàâà îïèíèëàñü ïåðåä ðåàëüí³ñòþ, ùî â í³é º îïðîçèö³ÿ ³ â í³é º êîàë³ö³ÿ. Ó 2007 ðîö³ Ïðåçèäåíò ðîç³ãíàâ ïàðëàìåíò.  Ùî ìîæå ñòàòèñÿ? Ìîæå ñòàòèñÿ òå, ùî é ïëàíóâàëè. Òåïåð óñ³ ïîë³òè÷í³ ñèëè ïðèéøëè äî äóìêè ùîäî äîö³ëüíîñòè ³ íåâ³äâîðîòíîñòè äîñòðîêîâèõ âèáîð³â. Àëå ùî ìè õî÷åìî äîñÿãíóòè â ðåçóëüòàò³ öèõ âèáîð³â? Ïåðøå – öå ïîë³òè÷íèé óðîê äëÿ âñ³õ ïîë³òè÷íèõ ñèë: ïîë³òè÷íà êîðóïö³ÿ íå ìîæå ³ñíóâàòè â óêðà¿íñüêîìó ñóñï³ëüñòâ³ â òèõ îáñÿãàõ, â ÿêèõ âîíà ³ñíóº. Äðóãå – öå òå, ÿê áàãàòî õòî çàçíà÷àº, ùî ö³ âèáîðè ìîæóòü ñòàòè òàêèìè æ, ÿê ³ ïîïåðåäí³. ² öå íå âèêëþ÷åíî. Ó öüîìó àñïåêò³ äóæå áàãàòî çàëåæèòü â³ä íàøî¿ ìåíòàëüíîñòè, íàøèõ ïåðåêîíàíü âåëèêî¿ 47-ì³ëüéîííî¿  ºâðîïåéñüêî¿ äåðæàâè. ßêùî ìè õî÷åìî éòè â ªâðîïó, ÿêùî ìè õî÷åìî ìàòè ðèíêîâó åêîíîì³êó, ÿêùî ìè õî÷åìî ìàòè âèñîê³ ñòàíäàðòè ãðîìàäÿíñüêîãî ñóñï³ëüñòâà, ïðàâîâó äåðæàâó, òî ìè çíàºìî, ùî ³ ÿê ïîòð³áíî ðîáèòè. Âñå ³íøå óæå áóëî. Ìè âæå îäèí ðàç ñòàâàëè íà ò³ ãðàáë³. ² ÿ äóìàþ, ùî âäðóãå ìè íà ò³ ãðàáë³ ñòàâàòè íå áóäåìî.

ªâðîïà – äóæå áëèçüêî â³ä Óêðà¿íè. Âîíà äóæå áëèçüêî â òåðèòîð³àëüíîìó âèì³ð³, àëå âîíà äóæå äàëåêî ó âèì³ð³ ÷àñîâîìó. Íà æàëü, ïèòàííÿ âñòóïó Óêðà¿íè â ªâðîïåéñüêèé Ñîþç – öå íå ïèòàííÿ îäíîãî äíÿ, öå ïèòàííÿ äåñÿòê³â ðîê³â. Àëå Óêðà¿íà íå âèìàãຠçàâòðàøíüîãî âñòóïó äî ªÑ. Óêðà¿íà êàæå, ùî âîíà íà øëÿõó äî ðåôîðì íåçàëåæíî â³ä ïîë³òè÷íî¿ ñèòóàö³¿. Òîìó ùî 䳿 ïîë³òèê³â äèêòóþòüñÿ ä³ÿìè óêðà¿íñüêîãî íàðîäó. À ìîëîäà ãåíåðàö³ÿ óêðà¿íö³â âæå çîâñ³ì ïî-³íøîìó ìèñëèòü, çîâñ³ì ïî-³íøîìó áà÷èòü ò³ ïðîöåñè, ÿê³ â³äáóâàþòüñÿ ó êðà¿í³. Ìîëîäà óêðà¿íñüêà ãåíåðàö³ÿ – äóæå ïåðñïåêòèâíà.

Ùî ñòîñóºòüñÿ ³íøèõ íàøèõ ñóñ³ä³â, ÿ ïðîñèâ áè çðîçóì³òè, ùî Óêðà¿íà íå º ³çîëüîâàíîþ äåðæàâîþ. Ìè íå ïîâèíí³ áóòè ðàäèêàëüíèìè ó â³äíîñèíàõ ç Ðîñ³ºþ. Öå îá’ºêòèâíà ðåàëüí³ñòü, ÿêó ìè ïîâèíí³ âèçíàòè. Óêðà¿íà ïîâèííà áóòè äóæå åôåêòèâíîþ â óêðà¿íñüêî-ðîñ³éñüêèõ â³äíîñèíàõ. Ìè ïîâèíí³ â³äñòîþâàòè ñâî¿ íàö³îíàëüí³ ïð³îðèòåòè, ïîâèíí³ áîðîòèñÿ çà âëàñíó íàö³îíàëüíó ã³äí³ñòü, àëå ïðè öüîìó ìóñèìî ïîâàæàòè ³ öüîãî âåëèêîãî ñóñ³äà, òîìó ùî áàãàòî çàâ’ÿçàíî íà ò³é òåðèòîð³¿.

Íà Àìåðèêàíñüêîìó êîíòèíåíò³ ïåðøèé ïàðòíåð äëÿ Óêðà¿íè – öå Êàíàäà, à äðóãèé – ÑØÀ. ² âèñîêèé ñòóï³íü öüîãî ïîë³òè÷íîãî ä³àëîãó ï³äòðèìóºòüñÿ.

Óêðà¿íà – ïîêè ùî íå êðà¿íà ªâðîïåéñüêîãî Ñîþçó, àëå Óêðà¿íà – êðà¿íà ªâðîïè. Óêðà¿íà ðóõàºòüñÿ ó ïðàâèëüíîìó íàïðÿìêó, ³ öå ò³ëüêè ïèòàííÿ ÷àñó, êîëè âîíà ñòàíå éîãî ïîâíîïðàâíèì ÷ëåíîì.

Îï³ñëÿ öüîãî âèñòóïó ïðèñóòí³ ïðåäñòàâíèêè çàñîá³â ìàñîâî¿ ³íôîðìàö³¿, ãðîìàäñüêèõ îðãàí³çàö³é òà ïðèñóòí³ ó çàë³ ìàëè íàãîäó ïîñòàâèòè À. ßöåíþêó çàïèòàííÿ. Ïîäàºìî íàéàêòóàëüí³ø³ òà íàé-ö³êàâ³ø³ ç íèõ.

– Äîñòîéíèé ïàíå ì³í³ñòðå, Âè ïðèáóëè äî íàñ ó ð³÷íèöþ êàï³òóëÿö³¿ ã³òëåð³âñüêî¿ Í³ìå÷÷èíè. Ó öåé äåíü â Óêðà¿í³ ñâÿòêóþòü ïåðåìîãó âåòåðàíè ìîñêîâñüêî¿ ÷åðâîíî¿ àð쳿.  “Óêðà¿íñüê³é Ïðàâä³”, ó ïåðåäîâèö³, ïîë³òîëîã âèñëîâèâ äóìêó, ùîá Óêðà¿íà ïåðåñòàëà íàçèâàòè öåé äåíü äíåì ïåðåìîãè, à íàçâàòè éîãî Äíåì Ïàì’ÿò³, ïàì’ÿò³ ì³ëüéîí³â æåðòâ óêðà¿íñüêîãî íàðîäó. Äîçâîëüòå Âàñ, ìîëîäîãî óêðà¿íöÿ, çàïèòàòè: ÷è ó Âàñ ñüîãîäí³ ñâÿòî ïåðåìîãè, ÷è ïîêë³í ïàì’ÿò³?

– ß õîò³â áè ïî÷àòè ç òîãî, ùî ìè áóäåìî ëþäè âèñîêî¿ ÷åñòè, ÿêùî ìè íå áóäåìî âäàâàòèñÿ äî ïîñò³éíèõ ïåðåãëÿä³â ³ñòîð³¿. Äðóãà ñâ³òîâà â³éíà ìàëà ñâî¿ì âàæëèâèì åëåìåíòîì Âåëèêó â³ò÷èçíÿíó â³éíó. ² äóæå áàãàòî óêðà¿íö³â çàãèíóëî ï³ä ÷àñ Äðóãî¿ ñâ³òîâî¿ â³éíè. Äóæå áàãàòî óêðà¿íö³â áîðîëîñÿ ç ã³òëåð³âñüêîþ ͳìå÷÷èíîþ. Öå ì³ëüéîíè ³ ì³ëüéîíè ëþäåé. Ìîÿ ïîçèö³ÿ ïîëÿãຠâ òîìó, ùî ìè íå ìàºìî æîäíîãî ïðàâà áóäü-ÿêèì ÷èíîì ïðèíèæóâàòè ðîëü ³ ì³ñöå öèõ ëþäåé. Öå óêðà¿íñüê³ ãðîìàäÿíè, öå ò³ ëþäè, ÿê³ âèçâîëÿëè â³ä ôàøèñòñüêî¿ íàâàëè íàøó óêðà¿íñüêó òåðèòîð³þ. Òîìó ÿ âèñòóïàþ ïðîòè ïåðåãëÿäó óêðà¿íñüêî¿ ³ñòîð³¿.

Íà ïèòàííÿ Ðàäÿíñüêîãî Ñîþçó òðåáà äèâèòèñÿ íå ÷åðåç ïðèçìó Äðóãî¿ ñâ³òîâî¿ â³éíè. Öå äâ³ àáñîëþòíî ð³çí³ ïî䳿. ² äàâàéòå ðîçìåæóºìî òîä³ ðàäÿíñüêó ³ñòîð³þ. ² òå, ùî ñòîñóºòüñÿ, ÿê ìè êàæåìî, ñîâºò³â, òî öå àáñîëþòíî ³íøå ïèòàííÿ, ÿêå ìຠãëèáîê³ ³ñòîðè÷í³ ïðîáëåìè. Òàê ñòàëîñÿ, ùî ìè áóëè ÷àñòèíîþ âåëèêîãî Ðàäÿíñüêîãî Ñîþçó, ³ íàø äîñâ³ä ó Ðàäÿíñüêîìó Ñîþç³, ì’ÿêî êàæó÷è, áóâ íå íàéêðàùèé. ² ç öüîãî óêðà¿íñüêà íàö³ÿ ïîâèííà âèíåñòè äóæå ñåðéîçí³ óðîêè.

– Ìè òóò, ó Êàíàä³, óâàæíî ñïîñòåð³ãàºìî çà ïîä³ÿìè â Óêðà¿í³. ² íàì äóæå ñïîäîáàëàñÿ ð³øó÷³ñòü Ïðåçèäåíòà, êîëè â³í âèäàâ Óêàç ïðî ðîçïóñê Âåðõîâíî¿ Ðàäè òà ïðî äîñòðîêîâ³ âèáîðè. Àëå ï³ä âïëèâîì ÷àñó, ÿêèõîñü êîìïðîì³ñ³â Ïðåçèäåíò ïîñòóïîâî çäຠñâî¿ ïîçèö³¿. ×è íå ïîáà÷èìî ìè âðåøò³, ùî “Íàøà Óêðà¿íà” óâ³éäå â êîàë³ö³þ ç Ðåã³îíàìè ³ òàêèì ÷èíîì óìèíå öèõ äîñòðîêîâèõ âèáîð³â?

– Ïîë³òèêà – öå ìèñòåöòâî ìîæëèâîãî. ² íå ñë³ä çàñòîñîâóâàòè ò³ëüêè ÷îðíèé ³ á³ëèé êîë³ð â îö³íö³ ïîë³òè÷íèõ ïðîöåñ³â. Ùî ñòîñóºòüñÿ Ïðåçèäåíòà, òî ó íàñ Ïðåçèäåíò – äóæå ñåðéîçíèé ÷îëîâ³ê. ³í çâè÷àéíî ñëóõຠâñ³õ, àëå çðîáèòü òàê, ÿê ââàæຠçà ïîòð³áíå äëÿ äåðæàâè. Òîìó ÿêùî òðåáà ç³áðàòè Âåðõîâíó Ðàäó, ùîá ïðîâåñòè äîñòðîêîâ³ âèáîðè, – òî ¿¿ òðåáà ç³áðàòè, òîìó ùî ö³ âèáîðè òðåáà ÿêîñü ïðîô³íàíñóâàòè. ßêùî òðåáà ç³áðàòè Âåðõîâíó Ðàäó, ùîá ïîë³òè÷í³ ñèëè ïîñòàâèëè ñâî¿ ï³äïèñè ï³ä ïîë³òè÷íèì êîíñåíñóñîì ùîäî äàòè ïðîâåäåííÿ âèáîð³â, – çíà÷èòü ¿¿ òàêîæ òðåáà ç³áðàòè. ßêùî òðåáà ³òè íà ïåâí³ ïîë³òè÷í³ êîìïðîì³ñè – òî íà íèõ òðåáà éòè. ß, ìîæëèâî, ãîâîðþ íåïîïóëÿðí³ ðå÷³, àëå Ïàðò³ÿ ðåã³îí³â ñüîãîäí³ ïðåäñòàâëÿº áëèçüêî 35 â³äñîòê³â óêðà¿íñüêîãî íàñåëåííÿ. Õ³áà âîíè íå óêðà¿íö³? Öå ëþäè íàøî¿ âåëèêî¿ êðà¿íè. ² ÿ çàêëèêàþ âñ³õ öå çðîçóì³òè.

Òå, ùî ñòîñóºòüñÿ ìîæëèâî¿ êîàë³ö³¿, çâè÷àéíî, ìè êàæåìî ïðî òå, ùî Óêðà¿í³ ïîòð³áíà äåìîêðàòè÷íà êîàë³ö³ÿ. ² òóò âåëèêå çàâäàííÿ äåìîêðàòè÷íèõ ïàðò³é ñüîãîäí³ – äîâåñòè ñâîþ ñïðîìîæí³ñòü îá’ºäíàòèñÿ, òîìó ùî “äâà óêðà¿íö³ – òðè ãåòüìàíè” ïåðåñë³äóþòü íàøó êðà¿íó. ² ÿêùî äåìîêðàòè÷í³ ïàðò³¿ çäàòí³ ïîêàçàòè â³äïîâ³äíèé ðåçóëüòàò ³ îòðèìàòè â³äïîâ³äíó åëåêòîðàëüíó ï³äòðèìêó íà ð³âí³ á³ëüøå ïîëîâèíè íàñåëåííÿ, òî îá’ºêòèâíî ôîðìàò êîàë³ö³¿ áóäå â³äðàçó çðîçóì³ëèì.

– ³äîìî, íàñê³ëüêè æàëþã³äíèì º ñòàíîâèùå ïåðåñ³÷íîãî ãðîìàäÿíè-íà Óêðà¿íè. 35 ì³ëüéîí³â êóá³÷íèõ ìåòð³â ãàçó âèäîáóâຠÓêðà¿íà. Öüîãî âèñòà÷èëî á äëÿ ïîòðåá íàñåëåííÿ, ÿêå ìîãëî á êîðèñòóâàòèñÿ ãàçîì íàáàãàòî íèæ÷î¿ âàðòîñòè, í³æ çàðàç ïðîïîíóþòü. Îäíî÷àñíî ðîñ³éñüêèé ×îðíîìîðñüêèé ôëîò êîðèñòóºòüñÿ ³íôðàñòðóêòóðàìè Óêðà¿íè çà áåçö³íü, â òîé ÷àñ ÿê Óêðà¿íà êóïóº â Ðîñ³¿ ñòðàøåííî äîðîãèé ãàç. Êîëè ìè ïåðåãëÿíåìî ê³ëüê³ñòü, ³íâåíòàðèçàö³þ ³ ö³íè íà ³íôðàñòðóêòóðè ³ çàáåðåìî â Ðîñ³¿ òå, ùî âîíà çàãàðáàëà ñàìîâ³ëüíî?

– Ðîçïî÷íó ñâîþ â³äïîâ³äü ç òàðèôíîãî ïèòàííÿ. ² íàïåâíî áóäå ïîêàçîâèì ïðèêëàä, ÿêùî ÿ âàì ñêàæó, ùî â ñåðåäíüîìó óêðà¿íåöü òðàòèòü äî äåñÿòè â³äñîòê³â âëàñíîãî ïðèáóòêó íà îïëàòó ãàçó, âîäè, åëåêòðîåíåð㳿 ³ ò. ï. Öå ñòàòèñòèêà Ñâ³òîâîãî Áàíêó.

Äðóãå ïèòàííÿ. Óêðà¿íà ñüîãîäí³ îòðèìóº ãàç â³ä Ðîñ³¿ çà 130 äîëàð³â çà êóá. ì, ªâðîïà îòðèìóº ãàç çà 280 äîëàð³â. ß îñîáèñòî æîðñòêî êðèòèêóâàâ óêðà¿íñüêî-ðîñ³éñüê³ ãàçîâ³ óãîäè 4 ñ³÷íÿ 2006 ð. ² ÿ ÿê ì³í³ñòð çàêîðäîííèõ ñïðàâ äî ñüîãîäí³øíüîãî äíÿ ¿õ íå ï³äòðèìóþ. Ìè ïåðåâåëè ãàçîâ³ êîíòðàêòè ç ì³æäåðæàâíîãî ð³âíÿ íà ð³âåíü äâîõ êîðïîðàö³é, äî òîãî æ íå çîâñ³ì ïðîçîðèõ.

Ïîêè ùî â íàñ º òèì÷àñîâèé ö³íîâèé áàëàíñ ç Ðîñ³ºþ. Ìè Ðîñ³¿ çàïðîïîíóâàëè íèçüêó ñòàâêó òðàíçèòó, Ðîñ³ÿ çàïðîïîíóâàëà äîâîë³ ðèíêîâó ö³íó íà ãàç.

Òðåòº ïèòàííÿ – öå òå, ùî ñòîñóºòüñÿ óêðà¿íñüêîãî ãàçó. Òóò íå òðåáà âèêîðèñòîâóâàòè ïîë³òè÷í³ ï³äõîäè. Òóò º âèêëþ÷íî åêîíîì³÷í³ ï³äõîäè. Óêðà¿íà ñàìîñò³éíî âèäîáóâຠïðèáëèçíî 25 â³äñîòê³â ãàçó. Òåîðåòè÷íî ìîæíà ñêàçàòè, ùî öå ïîêðèº ñïîæèâàííÿ óêðà¿íñüêîãî íàñåëåííÿ. ² ìîæíà çðîáèòè êðàñèâèé ïîïóë³ñòñüêèé êðîê. Ìîæíà ñêàçàòè: äàâàéòå îöåé ãàç, ÿêèé Óêðà¿íà âèäîáóâàº, äàìî óêðà¿íöÿì çà äóæå äåøåâîþ ö³íîþ. Àëå òîä³ íàì òðåáà âèçíà÷èòèñÿ, ÿêó åêîíîì³êó ìè áóäóºìî. ßêùî ìè áóäóºìî ðèíêîâó åêîíîì³êó, òî íà îäèí òîâàð íå ìîæå áóòè äåñÿòü ö³í, òîìó ùî öå ïðèçâîäèòü äî îäíîãî – äî ñåðéîçíîãî çëîâæèâàííÿ. À ðîëü äåðæàâè ïîëÿãຠíå â òîìó, ùîá ïðîâàäèòè íåçðîçóì³ë³, íåïðîçîð³ ñóáñèäóâàííÿ ÷åðåç äåøåâó ö³íó íà ãàç, à ïðîâàäèòè ñóáñèäóâàííÿ ÷åðåç äåðæàâíèé áþäæåò, ùî ïåðåäáà÷ຠ³íñòèòóò ï³ëüã ³ ñóáñèä³é. Òîáòî ëþäèíà, ÿêà âèòðà÷ຠíà ïîêðèòòÿ æèòëîâî-êîìóíàëüíèõ ïîñëóã á³ëüøå 15 â³äñîòê³â ñâîãî ïðèáóòêó, îòðèìóº â³ä áþäæåòó â³äïîâ³äíó êîìïåíñàö³þ. Öå òîé ³íñòðóìåíò, ÿêèé áóâ çàïðîâàäæåíèé ùå íà ïî÷àòêó 2000 ðîêó. Éîãî ëèøå òðåáà óäîñêîíàëþâàòè.

Ùî ñòîñóºòüñÿ ðîñ³éñüêîãî ×îðíîìîðñüêîãî ôëîòó. Öå íàø ñïàäîê ùå â³ä Ðàäÿíñüêîãî Ñîþçó. Òàê ñòàëîñÿ, ùî ðîñ³éñüêèé ×îðíîìîðñüêèé ôëîò, òîáòî ðîñ³éñüêà â³éñüêîâà áàçà, çíàõîäèòüñÿ íà òåðèòî𳿠íåçàëåæíî¿ Óêðà¿íè. Àëå áóëè ï³äïèñàí³ â³äïîâ³äí³ ì³æíàðîäí³ óãîäè, ÿê³ áóäóòü ä³ÿòè äî 2017 ðîêó. ² ÿêùî Óêðà¿íà º ò³ºþ äåðæàâîþ, ÿêà õî÷å äî ªâðîïè, ÿêùî Óêðà¿íà º ðåàëüíèì ñóá’ºêòîì ì³æíàðîäíîãî ïðàâà, ìè íå ìîæåìî â³äìîâèòèñÿ â³ä òèõ çîáîâ’ÿçàíü, ÿê³ áóëè ï³äïèñàí³. Îäíà÷å º ö³ëà íèçêà ïðîáëåì, ÿê³ ïîòðåáóþòü íåãàéíîãî âèð³øåííÿ ç Ðîñ³ºþ. À ñàìå óìîâè ïåðåáóâàííÿ öüîãî ×îðíîìîðñüêîãî ôëîòó íà òåðèòî𳿠Óêðà¿íè. ² ðîáî÷à ãðóïà ìàéæå ïðîòÿãîì ðîêó çàñ³äຠùîòèæíÿ ³ âèð³øóº ïèòàííÿ ñï³ëüíèõ â³éñüêîâèõ ³íñïåêö³é, ³íâåíòàðèçàö³¿ âñüîãî ðîñ³éñüêîãî ìàéíà, ï³äïèñàííÿ óãîäè ïðî íàäçâè÷àéíèé ñòàí, ðîçì³ùåííÿ ðîñ³éñüêèõ â³éñüêîâîñëóæáîâö³â ³ ò. ï. Ïðîòÿãîì îñòàíí³õ äâîõ ðîê³â ìè íàðåøò³ âçÿëèñÿ çà ïèòàííÿ ðîñ³éñüêîãî ×îðíîìîðñüêîãî ôëîòó íà òåðèòî𳿠Óêðà¿íè ³ áóäåìî äàë³ íàä íèì ïðàöþâàòè.

– Ïàíå ì³í³ñòðå, ó ñâîºìó âèñòóï³ Âè çàóâàæèëè, ùî ñóòòºâîþ ïðîáëåìîþ â óðÿä³ º êîðóïö³ÿ. ßê âè çáèðàºòåñü öå ïîäîëàòè? ² êîëè äåïóòàòè âòðàòÿòü ñâîº ïðàâî íåâ³äïîâ³äàëüíîñòè?

– Êîðóïö³ÿ – öå â³÷íà ïðîáëåìà, ÿêà, íà ïðåâåëèêèé æàëü, º åëåìåíòîì áóäü-ÿêî¿ äåðæàâíî¿ ñèñòåìè. Ãîëîâíå – ÿêèé ð³âåíü ö³º¿ êîðóïö³¿. Ç êîðóïö³ºþ òðåáà áîðîòèñÿ äâîìà øëÿõàìè. Ïåðøèé – öå ïîë³òè÷íèé øëÿõ, òðåáà âèêîð³íþâàòè öþ êîðóïö³þ ç ìåíòàëüíîñòè, òîìó ùî óêðà¿íåöü çâèê äî òîãî, ùî ìîæíà ïðèéòè äî ÷èíîâíèêà, äàòè éîìó ãðîø³, ³ â³í âèð³øèòü òå ÷è ³íøå ïòàííÿ. Äðóãèé áëîê ïðîáëåì ñòîñóºòüñÿ áîðîòüáè ç êîðóïö³ºþ çàãàëîì ÷åðåç ñèñòåìí³ ðåôîðìè, òîáòî ñòâîðåííÿ ñèñòåìè, ÿêà íå äຠìîæëèâîñòè óêîðåíèòèñÿ êîðóïö³¿. ² òàêèé åëåìåíò çàïî÷àòêîâàíèé íàìè ðàçîì ç³ ÑØÀ, ÿê³ çàðàç äóæå àêòèâíî ô³íàíñóþòü àíòèêîðóïö³éíó êàìïàí³þ â Óêðà¿í³. Íà öå âèä³ëåíî áëèçüêî 45 ì³ëüéîí³â äîëàð³â. Âíóòð³øí³ ñèñòåìí³ ðåôîðìè, ïî÷èíàþ÷è ç àäì³í³ñòðàòèâíî¿ ³ çàê³í÷óþ÷è ñóäîâîþ, áóäóòü çàïðîâàäæóâàòèñÿ â Óêðà¿í³.

Ùî ñòîñóºòüñÿ â³äïîâ³äàëüíîñòè ïàðëàìåíòàð³â, òî Ïðåçèäåíò íåùîäàâíî ó ñâî¿é ïðîìîâ³ çàçíà÷èâ ïðî íåîáõ³äí³ñòü çíÿòòÿ äåïóòàòñüêîãî ³ìóí³òåòó. Òàê³ çàêëèêè â Óêðà¿í³ òðèâàþòü óæå ïðîòÿãîì îñòàíí³õ äåñÿòè ðîê³â. ßê ïðàâèëî, êîæåí êàíäèäàò, ÿêèé ñòàâèòü çà ñâîþ ìåòó ó âèáîð÷³é ïðîãðàì³ çíÿòè äåïóòàòñüêèé ³ìóí³òåò, çàáóâຠïðî öå ð³âíî íàñòóïíîãî äíÿ ï³ñëÿ òîãî, ÿê ïîòðàïëÿº ó ïàðëàìåíò. Ìîæëèâî, öüîãî ðàçó ùîñü çì³íèòüñÿ, ³ óêðà¿íñüê³ ïàðëàìåíòàð³ íàðåøò³ ïîçáóäóòüñÿ öüîãî ãàíåáíîãî ñòàòóñó äåïóòàòñüêî¿ íåäîòîðêàííîñòè.

–  àñïåêò³ ïèòàííÿ ïðî Ãîëîäîìîð 1932-1933 ðîê³â äëÿ Óêðà¿íè, íàïåâíî, áóëî á âàæëèâî, ùîá Îá’ºäíàí³ Íàö³¿ âèçíàëè éîãî ñâîºþ ðåçîëþö³ºþ. ×è ìàëè Âè ïåðåãîâîðè ó ñïðàâ³ Ãîëîäîìîðó ç Ðîñ³ºþ, Àìåðèêîþ ³ Êàíàäîþ?

– Ïèòàííÿ Ãîëîäîìîðó – íàäçâè÷àéíî âàæëèâå äëÿ Óêðà¿íè. ß äóìàþ, ùî òóò òðåáà ïîäÿêóâàòè ³ âàì óñ³ì, ³ óêðà¿íñüêîìó Ïðåçèäåíòîâ³, òîìó ùî â³í áóâ ò³ºþ ëþäèíîþ, ÿêà âëàñíå øòîâõàëà âèçíàííÿ â óêðà¿íñüêîìó ïàðëàìåíò³ Çàêîíó ïðî âèçíàííÿ Ãîëîäîìîðó ãåíîöèäîì. Öå áóâ äóæå ñêëàäíèé ïîë³òè÷íèé ä³àëîã. ß îñîáèñòî çàñóäæóþ ò³ ïîë³òè÷í³ ñèëè, ÿê³ íå ïðîãîëîñóâàëè çà Ãîëîäîìîð. Ïîçèòèâíèì º òå, ùî óêðà¿íñüêèé ïàðëàìåíò âñå-òàêè ñïðîì³ãñÿ ç äîïîìîãîþ ñîö³àë³ñò³â, ÿê³ ìàþòü äîâîë³ ð³çí³ ïîë³òè÷í³ ïîãëÿäè, ïðîãîëîñóâàòè ³ âèçíàòè Óêðà¿íñüêèé Ãîëîäîìîð àêòîì ãåíîöèäó.

Ùî ñòîñóºòüñÿ ì³æíàðîäíîãî âèçíàííÿ, òî ñïîä³âàþñü, ùî äî 75-¿ ð³÷íèö³ Ãîëîäîìîðó ìè îòðèìàºìî äîäàòêîâå ì³æíàðîäíå âèçíàííÿ. Ïðîáëåìà ãîëîñóâàííÿ â ÎÎÍ äóæå ñêëàäíà, òîìó ùî íå âñ³ êðà¿íè àäåêâàòíî ñïðèéìàþòü öå ïèòàííÿ. Ñâ³ò êàæå ïðî òå, ùî áóëè ³íø³ àíàëî㳿, õî÷à ìè ñòâåðäæóºìî, ùî àíàëîã³é ó öüîìó âèïàäêó çàñòîñîâóâàòè íå ìîæíà. ßê ïðîâîäèòè àíàëî㳿 – ê³ëüê³ñòþ ëþäåé, ùî ïîìåðëè, ÷è òèì, õòî áîðîâñÿ ç öèìè ëþäüìè, ³ ÿêèì ñïîñîáîì ðîáèëîñÿ âñå, ùîá ö³ ëþäè ãîëîäóâàëè? Öå íå òà ñïðàâà, ÿêà ìîæå áóòè ïðåöåäåíòíîþ. Íà æàëü, ñüîãîäí³ ãàðàíòóâàòè íà ñòî â³äñîòê³â, ùî òàêå ð³øåííÿ ïðîéäå ãîëîñóâàííÿ â ÎÎÍ, íàâðÿä ÷è äîñòîâ³ðíî.

ϳä ÷àñ ìîãî â³çèòó ÿ ìàâ çóñòð³÷ ç ïðåì’ºð-ì³í³ñòðîì Êàíàäè Ñ. Ãàðïåðîì òà ì³í³ñòðîì çàêîðäîííèõ ñïðàâ Êàíàäè Ï. ÌàêÊåºì, ï³ä ÷àñ ÿêî¿ òàêîæ çàòîðêóâàëîñü ïèòàííÿ Ãîëîäîìîðó. Â³ä ³ìåíè Óêðà¿íè ÿ  ïîïðîñèâ íàøîãî øàíîâíîãî ïàðòíåðà Êàíàäó, ùîá íèæíÿ ïàëàòà êàíàäñüêîãî óðÿäó äîäàòêîâî âèçíàëà Ãîëîäîìîð ãåíîöèäîì.

Ùî ñòîñóºòüñÿ Ðîñ³¿, òî íåîäíîðàçîâî íàãîëîøóâàëîñü, ³ Ïðåçèäåíòîì Óêðà¿íè çîêðåìà, ùî ãåíîöèä áóâ â÷èíåíèé íå ðîñ³ÿíàìè, à ðåæèìîì, ÿêèé íàçèâàâñÿ ñîâºòñüêèì. Òîìó ìè ïåðåêîíàí³ â òîìó, ùî Ðîñ³ÿ íå ïîâèííà â æîäíîìó âèïàäêó ñïðèéìàòè âèçíàííÿ Ãîëîäîìîðó ãåíîöèäîì ÿê ïåâíó ä³þ â³äíîñíî Ðîñ³éñüêî¿ Ôåäåðàö³¿.

– Ïàíå ì³í³ñòðå, çà êîðîòêèé ÷àñ ïåðåáóâàííÿ íà êàíàäñüê³é çåìë³ Âè â³äáóëè äóæå áàãàòî çóñòð³÷åé. ßêèé ðåçóëüòàò ä³àëîãó Óêðà¿íà-Êàíàäà?

– Íàñàìïåðåä õî÷ó íàãîëîñèòè, ùî óêðà¿íñüêà äåëåãàö³ÿ áóëà ïðèéíÿòà íà äóæå âèñîêîìó ð³âí³ – ïðåì’ºð-ì³í³ñòðîì, ñï³êåðîì ïàðëàìåíòó, óñ³ìà êëþ÷îâèìè ì³í³ñòðàìè, ùî º çíàêîâèì. ß õîò³â áè ïî÷àòè ç òîãî, ùî ïîë³òè÷íèé ä³àëîã ïåðåáóâàâ ó ïåâí³é ñòàãíàö³¿. Áî êîëè âèùèõ â³çèò³â íå áóëî ïðîòÿãîì îñòàíí³õ 12 ðîê³â, õ³áà öå º ä³àëîãîì? ×è êîëè îñòàíí³é ðàç ì³í³ñòð çàêîðäîííèõ ñïðàâ Óêðà¿íè ïðè¿æäæàâ äî Êàíàäè ñ³ì ðîê³â òîìó, õ³áà öå º ä³àëîãîì?

Ùî áóëî äîìîâëåíî íà íàéâèùîìó ð³âí³ – öå òå, ùî Óêðà¿íà ³ Êàíàäà áóäóòü â³äíîâëþâàòè ïîë³òè÷íèé ³ åêîíîì³÷íèé ä³àëîã. Ìè ïî÷àëè íàñàìïåðåä ç³ ñâ³òîâî¿ ïðîáëåìàòèêè. Êàíàäà º â³äîìîþ êðà¿íîþ, ÿêà áåðå ó÷àñòü ó ìèðîòâîð÷èõ îïåðàö³ÿõ. ßêùî Óêðà¿íà õî÷å áóòè ñóá’ºêòîì, à íå îá’ºêòîì çîâí³øíüî¿ ïîë³òèêè, ìè òàêîæ ïîâèíí³ áðàòè ó÷àñòü ó ìèðîòâîð÷èõ îïåðàö³ÿõ. ² Óêðà¿íà âæå áåðå ó÷àñòü ó òàêèõ îïåðàö³ÿõ – ó Êîñîâî, â ²ðàêó ³ â Àôãàí³ñòàí³.

Äðóãà ïðîáëåìàòèêà – öå íàø³ äâîñòîðîíí³ â³äíîñèíè. Ìè ùèðî äÿêóºìî Êàíàä³ çà òó òåõí³÷íó äîïîìîãó, ÿêó âîíà íàäຠÓêðà¿í³. Ìè – íå Óêðà¿íà çðàçêà 1991 ðîêó, íàì íå òðåáà ãðîøåé. Ìè – Óêðà¿íà çðàçêà 2007 ðîêó, íàì ïîòð³áí³ äîäàòêîâ³ çíàííÿ, íàì ïîòð³áí³ äîäàòêîâ³ òðåíóâàííÿ, íîâ³ íàâèêè, ÿê³ ìè ìîæåìî îòðèìàòè â³ä êàíàäö³â. Êàíàäà â îñîá³ CIDA äóæå ñïðèÿº íàì. Ìè ìàºìî ÷óäîâó ïðîãðàìó, ïî÷èíàþ÷è ç òðåíóâàííÿ ìàêðîåêîíîì³ñò³â ³ çàê³í÷óþ÷è ðåôîðìîþ äèïëîìàòè÷íî¿ ñëóæáè.

Òðåòº ïèòàííÿ – öå ì³ë³òàðíèé àñïåêò. Êàíàäà äîïîìàãຠíàì ïîçáóòèñÿ â³ä òîãî ðàäÿíñüêîãî ìèíóëîãî, ÿêå ñòîñóºòüñÿ ì³ëüéîí³â òîíí îçáðîºíü, ì³ëüéîí³â òîíí ÿäîâèòèõ ðå÷îâèí. ² çíèùåííÿ öèõ ðå÷åé êîøòóº ñîòí³ ì³ëüéîí³â äîëàð³â. Íàì ïîòð³áí³ òåõíîëî㳿. Ç êàíàäöÿìè ó öüîìó àñïåêò³ ìè ìàºìî äóæå ãàðíå ñï³âðîá³òíèöòâî.

Êàíàäà ï³äòðèìóº Óêðà¿íó íà âñòóï³ äî Ñâ³òîâî¿ Îðãàí³çàö³¿ Òîðã³âë³. Êàíàäà – äóæå ùàñëèâà êðà¿íà, áî âîíà ìຠ1,200,000 óêðà¿íö³â. Á³ëüøå òîãî, ö³ óêðà¿íö³ ìàþòü äóæå ñåðéîçíèé ïîë³òè÷íèé âïëèâ ó Êàíàä³. Òàêèì ÷èíîì, âñ³ óêðà¿íñüê³ ïðîåêòè º äóæå åôåêòèâíèìè. ̳í³ñòð çàêîðäîííèõ ñïðàâ Êàíàäè ϳòåð ÌàêÊåé îá³öÿâ íàéáëèæ÷èì ÷àñîì â³äâ³äàòè Óêðà¿íó, ³ ïîë³òè÷íèé ä³àëîã áóäå ³íòåíñèô³êîâàíèé.

Çàïèñàëà Ëàðèñà Ãðèíäà