³ða Êå
Íå „Ôaäåð Êðèñìåñ". Íå „Ñaíòa ³ ̳ñ³ñ Êëaóñ".
Ò³ëüêè Ñâÿòèé Ìèêîëaé!
Òaê, ñâÿòèé Ìèêîëaé çaâ³òaâ 15 ãðóäíÿ 2000 ð. äî ñaäî÷êa ³ ïåðåäøê³ëëÿ, ÿê³ âèíaéìaþòü ïðèì³ùåííÿ â áóäèíêó øêîëè Éîñèôa êaðäèíaëa Ñë³ïîãî (Sadochok Preschool Centre, 35 West Deane Park Drive, located at Josyph Cardinal Slipyj School, Etobicoke, ON M9B 2R5. Tel. 416- 626-7195).
Ñaäî÷îê, ìaáóòü, îäèíîêå ì³ñöå, äå âñ³ ãîâîðÿòü óêða¿íñüêîþ ìîâîþ, äå í³õòî íå ìåäèòóº ÷è ãîâîðèòè òaê ÷è ñÿê, äå íaâ³òü aíãëîìîâí³ áaòüêè ñòaðaþòüñÿ ãîâîðèòè äî ñâî¿õ ìaëÿò ê³ëüêîìa âèâ÷åíèìè óêða¿íñüêèìè ñëîâaìè, ùîá äèòèí³ çðîáèòè ïðèºìí³ñòü. Ò³ ìaëÿòa, ùå òaê ðaä³ñíî ñï³âaþòü, äåêëÿìóþòü, âèñòóïaþòü, ÿê ìèøêè, çaé÷èêè, ñí³æèíêè, ëèñè÷êè – òaêa ïðèºìí³ñòü, òaê³ ñïîíòaíí³ òâîðö³ ³ ï³äòðèìóâa÷³ óêða¿íñüêîãî äóõa, ÿêèé òaê ïîãîëîâíî çaâìèðaº â ä³ÿñïîð³, äaðìa, ùî ía êîæí³é ñöåí³ ìåðåãòÿòü øaðaâaðè, æóïaíè, ÷îáîòè ³ ïîñòîëè.  ñaäî÷êó ä³òè âäÿãíåí³ â óñå „íaðîäíº", ç ÷îãî ùå íå âèðîñëè, aáî äî ÷îãî ùå íå äîðîñëè. Áî ä³òè, ïîñò³éíî ðîñòóòü ³ ïîñò³éíî ìóñÿòü áîðîòèñÿ ç óñ³ì, ùî ía íèõ çaìaëå, ÷è çaâåëèêå! Aëå ä³òè ñaäî÷êa ìaþòü ð³çí³ òaëaíòè, íå áîÿòüñÿ ïóáë³êè ³ õî÷ ì³êðîôîí íå ïðaöþâaâ ÿê ñë³ä, âîíè âèãîëîøóâaëè âèâ÷åí³ ñòð³÷êè òa ñï³âaëè ï³ñí³, òaê âèðaçíî ³ ãîëîñíî, ùî íaïåâíî âñ³ aíãåëèêè ía õìaðaõ ñëóõaëè! Ñâ. Ìèêîëaé óñ³ì ä³òÿì äaâ îäíaêîâ³ ïîäaðóíêè, áî â íåáåñíîìó ïðîòîêîë³ âñ³ ä³òè ð³âí³, íåáåñíèé ã³ñòü ñïðaâåäëèâî îáäaðîâóº êîæíó äèòèíó, ùîá ä³òè íå äóìaëè, ùî îäíèõ ñâ. Ìèêîëaé ëþáèòü á³ëüøå ³ äaº ¿ì á³ëüø³ òa ùåäð³ø³ äaðóíêè. ßêå ùañòÿ, ùî æèâåìî â êða¿í³, äå ìîæía ïëåêaòè „ìîâó ð³äíó, ñëîâî ð³äíå", ÿêèõ í³õòî ç ä³òåé íå çaáóâaº, ³ ¿õí³ ìaëåíüê³ ùèð³ ñåðäåíüêa áåç ïðèìóñó çaòðèìóþòü ëþáîâ äî ð³äíîãî. Öÿ ëþáîâ ìóñèòü âèñòa÷èòè ¿ì ía áaãaòî ë³ò äîðîñëîãî æèòòÿ, ÿêå áóäå ïðîõîäèòè íå â ëþáîìó ñaäî÷êó, a â øèðîêîìó, íåðaç âîðîæîìó ñâ³ò³.
* * *
³äêðèòòÿ íîâîãî ïóíêòó ÓÊÑï³ëêè â Íîðò Éîðêó
³ä ïåðøîãî ãðóäíÿ 2000 ð. ìåøêaíö³ Íîðò Éîðêó íå ìóñ³òèìóòü ¿çäèòè ç äaëåêî¿ ï³âíî÷³ ía äaëåêèé ï³âäåíü, ñõ³ä ÷è çaõ³ä Òîðîíòa, ùîá ïîëaãîäèòè ñâî¿ ãðîøîâ³ ñïðaâè â êîòð³éñü ô³ë³¿ ÓÊÑï³ëêè, ò³ëüêè çìîæóòü íåñòè ñâî¿ ÷åêè òa îùaäíîñò³ äî ô³ë³¿ ÓÊÑï³ëêè ïîáëèçó. Òîðîíòî ñòaëî âåëèêå, ïðîñòÿãíóëîñÿ â óñ³ ñòîðîíè ñâ³òó ³ íå îäíîìó ÷ëåíîâ³ ÓÊÑï³ëêè â³äïaäaëa îõîòa ¿õaòè â óñòaíîâó, ÿêa í³ ïîäîðîç³, í³ ía ê³íö³ âåñåëêè!
³ä òåïåð êîæíî¿ ï’ÿòíèö³, â³ä 5-î¿ ãîä. âå÷. ³ êîæíî¿ ñóáîòè, â³ä 9-î¿ ðaíî äî 1-î¿ ãîä. ïî ïîë. îáñëóãîâèé ïóíêò ÓÊÑï³ëêè áóäå â³äêðèòèé ó ïðèì³ùåíí³:
North York Community Credit Union
5700 Yonge Street, 2nd Floor
(East side of Yonge Street, just north of Finch Subway)
Hours of operation:
Friday 5 pm. to 7 pm.
Saturdays 9 am. to 1 pm.
* * *
Ïðî ñ³ì ñòðóí Ëåñ³ Óêða¿íêè
Ëåñÿ Óêða¿íêa (Ëaðèña Êîña÷) íaðîäèëañÿ 25 ëþòîãî 1871 ð. â ì³ñò³ Íîâãîðîä-Âîëèíñüêîìó. Âæå â ðaííüîìó äèòèíñòâ³ Ëåñÿ Óêða¿íêa, íåçâaæaþ÷è ía êâîëå çäîðîâ’ÿ, â³äçía÷aëañÿ ð³øó÷èì, íåçëaìíèì õaðaêòåðîì. „ß áóëa ìaëîþ ãîðäa – ùîá íå ïëaêaòü, ÿ ñì³ÿëañÿ" ïèñaëa âîía ï³çí³øå.
Ía 12-³ì ðîö³ æèòòÿ â Ëåñ³ âèÿâèëèñÿ îçíaêè òóáåðêóëüîçó ê³ñòîê. Ñïî÷aòêó â³í çaõîïèâ ðóêó, ïîò³ì ïîøèðèâñÿ ía íîãó. Ëåñÿ, ìóçèêaëüíî îáäaðîâaía äèòèía, çìóøåía áóëa â³äìîâèòèñü â³ä ãðè ía ôîðòåï³ÿíî – óëþáëåíîãî ¿¿ çaíÿòòÿ â ÷añè äîçâ³ëëÿ. Íåäóãa ïðèíîñèëa Ëåñ³ íåñòåðïí³ ìóêè, çìóøóâaëa ¿¿ òèæíÿìè íå âñòaâaòè ç ë³æêa. Ïðîâåäåí³ îïåðaö³¿ ìaëî ïîëåãøóâaëè ¿¿ ñòðaæäaííÿ. Ñó÷añíèêè çãaäóþòü, ùî âîíè í³êîëè íå ÷óëè â³ä íå¿ í³ ñêaðã, í³ íað³êaíü. Íå ÷óëè öüîãî â³ä Ëåñ³ Óêða¿íêè ³ ¿¿ ÷èòa÷³.
„Ùî áîëèòü? – ìåíå ïèòaëè, aëå ÿ íå ïðèçíaâaëañü, –
ß áóëa ìaëîþ ãîðäa – ùîá íå ïëaêaòü, ÿ ñì³ÿëañü".
Ëåñÿ Óêða¿íêa â÷èëañÿ äîìa.  ëèñò³ äî Îëüãè Êîáèëÿíñüêî¿ âîía ïèñaëa ïðî ñåáå: „…íaâ³òü æîäíèõ øê³ë íå ïîê³í÷èëa ³ âçaãaë³ ñèñòåìaòè÷íî â÷èëañü ò³ëüêè òîãî, ùî ìåí³ ïîäîáaëîñü, ÷èòaëa âñå, ùî ïîïaëî â ðóêè, áåç æîäíî¿ çaáîðîíè. Ïðaâäa, êîðåêòèâ áóâ â îñîá³ ì ìaòåð³ (Îëåíè Ï÷³ëêè) òa â ëèñòaõ ìîãî äÿäüêa (Ì. Ï. Äðaãîìaíîâa)". Êð³ì óêða¿íñüêî¿, ðîñ³éñüêî¿ òa ïîëüñüêî¿ ìîâ âîía äîñêîíaëî âîëîä³ëa ôðaíöóçüêîþ, í³ìåöüêîþ, aíãë³éñüêîþ, ³òaë³éñüêîþ, ëaòèíñüêîþ òa ãðåöüêîþ ìîâaìè. Ïåðåáóâaþ÷è ÿêèéñü ÷añ ó Ñîô³¿, Ëåñÿ Óêða¿íêa âèâ÷èëa ³ áîëãaðñüêó ìîâó. Îñîáèñòå æèòòÿ Ëåñ³ ñêëaëîñÿ äóæå òÿæêî. Äî äaâíüî¿ õâîðîáè ïðèëó÷èâñÿ òóáåðêóëüîç ëåãåí³â, ça ê³ëüêa ðîê³â òóáåðêóëüîç íèðîê, ùî é ïðèâ³â ¿¿ äî ïåðåä÷añíî¿ ñìåðòè. ϳä ê³íåöü æèòòÿ Ëåñÿ Óêða¿íêa æèëa â Ãðó糿, ÿêa ñòaëa ¿¿ äðóãîþ áaòüê³âùèíîþ. Aëå ö³ëþùå ãðóçèíñüêå ï³äñîííÿ ³ ïî¿çäêè äî ªãèïòó íå ìîãëè âðÿòóâaòè ¿é æèòòÿ.
Ça âèñëîâaìè ²âaía Äçþáè „ïîåòè÷íî-ô³ëîñîôñüê³ ïîåìè Ëåñ³ Óêða¿íêè , ¿¿ äðaìaòè÷í³ òâîðè, ë³ðèêa – öå áaãaòþù³ õóäîæí³ ñâ³òè, ³íòåíñèâí³ øóêaííÿ òa ðîçìa¿ò³ ñïîñîáè ìèñëåííÿ äëÿ â³äòâîðåííÿ âåëèêèõ ïñèõ³÷íèõ åíåð´³é. Öå äîñë³äæåííÿ ì³ñ³¿ çâè÷aéíî¿ ëþäèíè ó ñâ³òîâ³é ³ñòîð³¿. Á³ëü íåâîë³ ³ çañóäæåííÿ ðaáñòâa â áóäü-ÿêèõ ïðîÿâaõ. Íåçëaìíèé äóõ çâèòÿæöÿ – â³ùèé äóõ. Ïaëêèé òåìïåðaìåíò, ðaíëèâa æ³íî÷³ñòü ³ æåðòîâí³ñòü. Öå çaïîâ³äaí³ íaì âèñîêa ëþäñüêa ³ íaö³îíaëüía ã³äí³ñòü òa åòè÷í³ñòü. ²äåaë âèçâîëåííÿ íaö³¿".
Ëåñÿ Óêða¿íêa ïîìåðëa â ì³ñò³ Ñóðaì³ ïåðøîãî ñåðïíÿ 1913 ðîêó.
* * *
Æèâóòü ó çîðÿíîìó ñâ³ò³…
Ôåäåëåø Êèðèëî (1881-1950) – ãðåêî-êaòîëèöüêèé ñâÿùåíèê, ïîñîë äî êaðïaòî-óêða¿íñüêîãî ñîéìó, 1945 ð. âèâåçåíèé ía Ñèá³ð, äå é ïîìåð.
Ôåäaê Ñòåïaí (1901-45) ðîäîì ç³ Ëüâîâa. Âîþâaâ ó ëaâaõ ÓÃA é að쳿 ÓÍÐ. ßê ÷ëåí ÓÂÎ çä³éñíþâaâ aòåíòaòè ía ïîëüñüêîãî ïðåçèäåíòa É. ϳëñóäñüêîãî ³ âîºâîäó ¥ðaáñüêîãî (25 ëèñòîïaäa 1931 ð. ó Ëüâîâ³).  ê³íö³ Äðóãî¿ ñâ³òîâî¿ â³éíè çãèíóâ áåç ñë³äó â Áåðë³í³.
Òîêaðñüêèé Ìèõaéëî (1994 - ?) – ïîë³òè÷íèé ³ ãðîìaäñüêèé ä³ÿ÷. Çaâ³äóâa÷ Êîîïåðaòèâíîãî Ìóçåþ ïðè Âóêîîïñï³ëö³ â Êèºâ³, ï³çí³øå â Õaðêîâ³. ʳëüêa ðaç³â çaaðåøòîâaíèé á³ëüøîâèêaìè. Ç 1943 ð. äîëÿ Òîêaðñüêîãî íå â³äîìa.
ѳíêëåð Âîëîäèìèð (1879-1945) – â³éñüêîâèé ä³ÿ÷, øâåäñüêîãî ïîõîäæåííÿ, ãåíåðaë-ìaéîð ðîñ³éñüêîãî ãåíåðaëüíîãî øòaáó, ãåíåðaë øòaáó ÓÍÐ, âë³òêó 1918 ð. ïåðøèé îòaìaí êâaðòèðìaéñòåð ãîëîâíîãî óïðaâë³ííÿ ãåíåðaëüíîãî øòaáó, 1919 ð. ía÷aëüíèê øòaáó ijéîâî¿ Að쳿 ÓÍÐ, ó áåðåçí³ 1920 ³ â ëþòîìó 1921 ía÷aëüíèê ãåíåðaëüíîãî øòaáó ïîò³ì ÷ëåí Âèùî¿ Â³éñüêîâî¿ Ðaäè. Ía åì³´ðaö³¿ â Ïîëüù³, ðîçñòð³ëÿíèé á³ëüøîâèêaìè ó ì³ñò³ Ñîñíîâö³ (Øëåçüê).
ѳðåöüêèé Áîãäaí (1907-41) – ñòóäåíòñüêèé ³ ãðîìaäñüêèé ä³ÿ÷ ía Áóêîâèí³, ã³ìíaç³éíèé ó÷èòåëü, îðãaí³çaòîð ³ êîøîâèé Ïëañòó ía Áóêîâèí³, ä³ÿ÷ aêaäåì³÷íîãî òîâaðèñòâa „×îðíîìîðå" â ×åðí³âöÿõ; ó÷añíèê Ïîõ³äíèõ ãðóï ÎÓÍ, ðîçñòð³ëÿíèé í³ìöÿìè â Ìèêîëaºâ³.
* * *
Ñòðaâè
Âåíåöüêa ÿºøíÿ
Ó âåëèê³é ñêîâîðîä³ ïðèñìaæèòè ía ëîæö³ ìañëa (aáî ía îëèâ³) ìaëó, ïîñ³÷åíó öèáóëþ. Âëÿòè äî íå¿ ïóøêó (ìaëó) ïîì³äîð³â, äaòè îäèí aáî äâa áîáêîâ³ ëèñòêè (bay leafs) ê³ëüêa çåðåí ö³ëîãî ïåðöþ, ñîëè, òðîøêè ïaïðèêè (ÿêó õòî ëþáèòü). Êîëè âñå ïî÷íå êèï³òè, âáèòè òóäè ÷îòèðè ÿéöÿ. Ëåãêî ïîðóõaòè ¿õ âèëêîþ. Ïðèêðèòè äîêè ÿéöÿ íå çâaðÿòüñÿ.
²òaë³éñüêa ÿºøíÿ
Ïóøêó ïîì³äîðîâîãî ñîóñó (ìîæía óæèòè ³ „ñïa´åò³ ñîóñ" çaêèï’ÿòèòè; êèíóòè ía êèï’ÿ÷èé ñîóñ 4 aáî 5 ÿºöü, ïðèêðèòè ïîêðèøêîþ ³ âaðèòè ía ìaë³ì âîãí³ äîòè, äîêè æîâòêa íå çâaðÿòüñÿ. ¯ñòè ç ñîóñîì, â ÿêîìó ÿéöÿ âaðèëèñÿ.
Ïå÷åí³ ÿéöÿ
 ìèñö³ âèì³øaòè âèëêîþ 2 æîâòêa, ï³â ãîðíÿòêa òåðòî¿ áóëêè, ëîæêó ðîçòîïëåíîãî ìañëa, äâ³ ñaðäèíêè, ëîæêó ïîñ³÷åíî¿ çåëåíî¿ öèáóëüêè, ëîæêó ïîñ³÷åíî¿ çåëåíî¿ ïåòðóøêè, ñîëè, ïåðöþ äî ñìaêó. Âèñòåëèòè ö³ºþ ì³øaíèíîþ äíî ñêëÿíîãî ïîñóäó „ïaðåêñ" ³ ïîêëañòè ía ÿêèõ 10 õâèëèí â ï³÷ – ï³ä 250 ãðaäóñ³â. Âèéíÿòè ç ïå÷³, âáèòè ía âåðõ 4 ÿéöÿ, aëå òaê, ùîá æîâòêa áóëè ö³ë³, âñòaâèòè çíîâ â ï³÷ ³ ïåêòè â òåìïåðaòóð³ 350 ãðaäóñ³â 20-30 õâèëèí. ³äðaçó ñïîæèâaòè.
Çaêóñêa ç ÿºöü
Çâaðåí³ ÿéöÿ îá÷èñòèòè ç ëóøïèíè. Êîæíå ðîçêðaÿòè óçäîâæ. Âèéíÿòè äî ìèñêè æîâòêa, âèì³øaòè ¿õ ç âòåðòèì ïaðìåçaí ñèðîì, ïîñ³÷åíîþ öèáóëüêîþ, ÿêîþñü ðèáîþ ç ïóøêè, ëîæå÷êîþ ìaéîíåçó. Äîäaòè ñîëè, ïåðöþ äî ñìaêó. Íaëîæèòè ö³º¿ ìañè â çaãëèáèíè á³ëê³â. Ïîñèïaòè çâåðõó äóæå äð³áíî ïîñ³÷åíîþ ïåòðóøêîþ.  ñåðåäèíó çaïõaòè òîíåíüêî âð³çaíèé êóñî÷îê çåëåíîãî ³ êóñî÷îê ÷åðâîíîéî ïåðöþ. Çaì³ñòü ðèáè ìîæía âæèâaòè øèíêó aáî ÿêåñü ³íøå õîëîäíå, çâaðåíå ÷è ñïå÷åíå ì’ÿñî. Íaâ³òü âèñìaæåíèé áåêîí, ïîêðóøåíèé äóæå äîáðå íaäaºòüñÿ äî öüîãî ðîäó çaïðaâëåíèõ ÿºöü.